Докажано е дека кафето без кофеин го нарушува метаболизмот на мастите. Тоа обично се произведува од зрна робуста (Coffea canephora robusta), кои имаат поголема содржина на дитерпен масти од другите форми на зрна кафе. Дитерпените се супстанции кои го стимулираат производството на масни киселини во телото и можат да доведат до киселост во дигестивниот систем и да го зголемат нивото на холестерол.
Обично сите ние го сакаме кафето и сме зависни од неговото стимулирачко дејство, но на некои луѓе им пречи кофеинот и ќе го исфрлат затоа што чувствуваат посилно срцебиење, висок крвен притисок, не можат да заспијат или едноставно веруваат дека живеат поздраво без кофеин. За сите нив кафето без кофеин е одлична алтернатива. Но, истражувањата покажуваат дека тоа сепак можеби и не е така.
Многумина не можат да замислат утро без да испијат шолја кафе и има нешто неверојатно смирувачко во таа утринска навика. Кафето нè буди, ја стимулира мозочната активност, поради стимулирачкиот ефект што го има на нервниот систем, го зголемува нивото на крвниот притисок, помага при варење, слабеење, подобро расположение, а навиката за пиење црно кафе е дел од секојдневната рутина на сите долговечни луѓе.
Кофеинот е првото нешто што ви паѓа на ум кога ќе помислите на кафе, но тоа содржи и антиоксиданти и други активни супстанции кои можат да го намалат хроничното воспаление и да не заштитат од болести, доколку се пие во умерени количини (2-3 средни или помали шолји дневно и без додадени шеќери, кафето е заслужно за многу здравствени придобивки.
Меѓутоа, за малку која состојка имаат толку конфликтни истражувања како за кофеинот. Така, научниците предупредуваат за штетното влијание на кофеинот врз кардиоваскуларниот систем (срцебиење), централниот нервен систем (зголемена нервоза, несоница) и можните ризици по здравјето на плодот кај трудниците.
Кофеинот е супстанца која природно се наоѓа во листовите, семките, овошјето и јаткастите плодови на повеќе од 60 различни растенија, а најмногу во кафето, чајот и какаото. Може да се произведува и синтетички и да се користи како додаток во енергетските пијалаци и чоколадото. Го има и во многу лекови. Тоа е прилично единствено соединение кое може да се апсорбира во устата, желудникот, па дури и преку кожата. И може многу брзо да се дистрибуира во телото – оди директно до централниот нервен систем или мозокот со тоа што може да помине низ крвно-мозочната бариера што повеќето соединенија не можат.
Несакани ефекти на кофеинот
Затоа, многумина можат да ги почувствуваат негативните страни на кофеинот. Поради премногу адреналин, кој го поттикнува кофеинот, се зголемува пулсот, се зголемува крвниот притисок, што може да придонесе за развој на срцеви заболувања. Кофеинот го стимулира лачењето на хормоните на стрес кои можат да произведат зголемено ниво на анксиозност (ако веќе сте склони кон анксиозност), раздразливост, мускулна напнатост и болка, влошување на симптомите на менопауза, варење, несоница и намален имунитет. Исто така, кафето ја инхибира апсорпцијата на некои хранливи материи и предизвикува излачување на калциум, магнезиум, калиум, железо и минерали во трагови, сите неопходни елементи потребни за добро здравје. Исто така, се верува дека оние кои избегнуваат кофеин имаат повисока свест за здрав живот. А колку можеме да бидеме зависни од кофеин, ќе видиме ако престанеме да пиеме кафе. Повеќето луѓе ќе се жалат на главоболки. И не се тоа само обични главоболки, туку оние каде што ништо друго освен кофеинот не помага, а 9 од 10 луѓе кои се обидуваат да го намалат кофеинот едноставно ќе се откажат и ќе ја прифатат зависноста од кофеин како „нормална“? Но, некои љубители на кафе ќе се свртат кон кафе без кофеин како поздрава алтернатива за пиење на омилениот пијалак без потенцијална штета по нивното здравје.
Имено, се претпоставува дека приближно 12 отсто од кафето кое се консумира во светот е без кофеин.
И без кофеин има кофеин
За жал, потенцијалните придобивки од кафето без кофеин се помалку познати и се предмет на многу дебати. Кафето без кофеин се прави од зрна кафе од кои се отстранети најмалку 97 проценти од кофеинот. Меѓутоа, бидејќи тоа не е строго регулирано, некои видови кафиња без кофеин имаат и до пет проценти кофеин. Иако постојат многу начини на кои може да се отстрани кофеинот, најчест е методот на органски растворувачи или јаглерод диоксид и вода. Овој хемиски процес бил измислен околу 1910 година и не е многу променет до денес. Но, оној што е патентиран во 1906 година повеќе не се применува бидејќи неговиот творец, германскиот трговец со кафе Лудвиг Роселиус, во потрагата по кафе без кофеин, мотивиран од верувањето дека прекумерното пиење кафе го отруло неговиот татко, користел канцероген бензен.
Во основа, зрната кафе се третираат со различни хемиски соединенија за да се ослободи молекулата на кофеин од зрното. За почеток, малку е познато дека процесот на декофеинирање на кафето, покрај тоа што може да биде поевтин или поскап (што потоа влијае на цената на кафето без кофеин, која варира од бренд до бренд), може да биде прилично здрав до целосно смртоносен.
Штетен метилен хлорид
Имено, некои кафиња без кофеин се обработуваат со метилен хлорид, кој останува во зрната кафе во мали количини. Метилен хлоридот е токсична хемикалија за нервниот систем, белите дробови, црниот дроб и мукозните мембрани. Кога се вдишува, ги иритира носот, грлото и се верува дека привремено го забавува нашиот централен нервен систем.
„Зрната се натопени во хемиски растворувач кој го измива кофеинот, од кои некои се исти растворувачи кои се користат во разредувачот на боја или во отстранувачот на лак за нокти“, вели д-р Вилијам Ли, лекар, научник и автор на книгата Eat To Beat Disease за порталот Eat This, Not That. Тој додава дека фактот што, на пример, FDA одобрила метилен хлорид во процесот на декофеинирање, тоа сепак води кон здравствени ризици. Тоа е можен мутаген и разумно се очекува да биде прогласен за канцероген. Повеќето производители нема да откријат како го прават безкофеинското кафе, освен ако нивниот процес не е нешто на што се навистина горди и може да ја зголеми продажбата. Без хемиски растворувачи, со постапка на јаглерод диоксид се произведува органски сертифицирано кафе без кофеин. Непечените зрна се мијат со јаглерод диоксид. Методот е развиен од германскиот хемичар Курт Зосел, научник од Институтот Макс Планк. Селективно делува на кофеинот, односно го ослободува алкалоидот и ништо друго. Ако се користи етил ацетат, кафето без кофеин дури може да се означи како „природно“ бидејќи етил ацетат може да се добие од овошје и зеленчук. Поновиот метод (SWP) доаѓа од Швајцарија, а во широката практика е воведен во 1988 година. Користи вода и процес заснован на растворливост и осмоза. Воопшто не е евтин.
Исто така, докажано е дека кафето без кофеин го нарушува метаболизмот на мастите. Кафето без кофеин обично се произведува од зрна робуста (Coffea canephora robusta), кои имаат поголема содржина на дитерпен масти од другите форми на зрна кафе. Дитерпените се супстанции кои го стимулираат производството на масни киселини во телото и можат да доведат до киселост во дигестивниот систем и да го зголемат нивото на холестерол. Но, бидејќи робустата е полесна за одгледување и има повисок принос од Coffea arabica, односно има речиси двојно повеќе кофеин и повеќе антиоксиданти, таа е поевтина и претставува 43 проценти од глобалното производство на кафе (остатокот е составен од арабика, освен 1,5 отсто кава либерица).
Преработена храна
„Процесот на декофеинизирање го прави кафето без кофеин всушност ултра-обработена храна“, вели нутриционистот Ела Давор, специјалист за интегративна исхрана и редовен соработник на MindBodyGreen. Тој додава дека со тоа ги губиме здравствените придобивки што може да ни ги донесе кафето со кофеин. Но, од друга страна, кафето е неверојатно сложена течност, содржи повеќе од илјада различни состојки, од кои некои имаат лековити својства. Некои експерти тврдат дека кафето без кофеин ги има истите заштитни својства, бидејќи, на пример, кофеинските, хлорогените и феруличните киселини се наоѓаат во кафето, тие не се поврзани со кофеинот и им се припишуваат антиоксидантни и антиканцерогени својства и можат да го намалат нивото на гликоза. холестерол и триглицериди во крвта.
Ако кафето не ви прави срцебиења, ако спиете добро и квалитетно, немате висок крвен притисок, сакате умерено да уживате во кафето, можеби не треба да се откажете од филџан „вистинско“ кафе на ден. Единечна доза на кофеин од 200 мг (околу 3 мг/кг телесна тежина) консумирана од сите извори не претставува ризик за здравјето не само за здравите возрасни, туку и за децата и адолесцентите, објави Научниот комитет за диететски производи, исхрана и Алергии (НДА) на Европската агенција за храна (ЕФСА), која спроведе студија за ефектите на кофеинот врз здравјето на барање на Европската комисија.