Глуварчето (латински Taraxacum officinale) е предвесник на пролетта и народен лек за високо ниво на маснотии во крвта, проблеми со црниот дроб и жолчното кесе.
Глуварчето (Taraxacum officinale) е едно од најпознатите диви растенија што расте речиси насекаде – на ливади, покрај патишта, во градини и на необработени површини. Иако често се смета за плевел, неговата хранлива и лековита вредност се исклучително значајни.
Глуварчето (латински Taraxacum officinale) е предвесник на пролетта и народен лек за високо ниво на маснотии во крвта, проблеми со црниот дроб и жолчното кесе. Се користи како чај, а од младите листови се прави салата. Тоа е традиционален лек за болести на уринарниот систем, желудникот и цревата.
Во народната медицина, глуварчето најчесто се користи за лекување на проблеми со црниот дроб и жолчното кесе. И модерната медицина ги потврдува благотворните својства на глуварчето, но и предупредува дека ова растение може да стапи во интеракција со одредени лекови, поради што не се препорачува за одредени групи пациенти.
Ефективноста потврдена само со студии на животни
Глуварчето не е само плевел, туку и растение кое содржи витамини А, Б, Ц и Д и минерали, како што се железо, калиум и цинк. Сепак, немало висококвалитетни научни студии за својствата на глуварчето, па затоа глуварчето најчесто се користи за поттикнување апетит и како помошно средство за лекување на болести на црниот дроб и жолчното кесе. Листовите на ова растение се користат како диуретик.
Студиите кои ги испитуваат можните лековити својства на глуварчето главно се спроведени на животни. Глуварчето е традиционален диуретик кој го поттикнува телото да се ослободи од вишокот течности. Сепак, експертите наведуваат дека нема доволно студии кои можат да ја потврдат ефикасноста на глуварчето како диуретик кај човечката популација.
Коренот на глуварчето има лаксативно дејство.
Свежо или сушен корен од глуварче се користи како благ стимуланс на апетитот и за ублажување на тегобите. Коренот на растението има благи лаксативни својства и се верува дека го подобрува варењето. Прелиминарните студии на животни сугерираат дека може да го нормализира нивото на шеќер во крвта, да ги намали нивоата на вкупниот холестерол и триглицеридите и да ги подигне нивоата на „добриот холестерол“ (HDL). Експертите додаваат дека не сите студии спроведени на животни ги потврдиле овие лековити својства.
Генерално безбедно, но…
Се препорачува, особено кога станува збор за деца и хронично болни пациенти, да се направи консултација со лекар пред да го употребиме глуварчето. Растенијата може да имаат лековити својства, но доколку се користат во поголеми дози, можните интеракции со лекови се проблем. Затоа, секоја форма на хербална терапија треба да се користи под надзор на специјалист.
Глуварчето е генерално безбедно растение, но можни се алергиски реакции. Луѓето кои се алергични на амброзија, ајдучка трева, хризантеми, невен, камилица или јод треба да избегнуваат глуварче. Можно е глуварчето да го зголеми лачењето на желудочната киселина и да предизвика киселини кај некои луѓе, а исто така може да ја иритира кожата.
Експертите од клиниката Маунт Синај предупредуваат дека глуварчето не треба да го користат лица со бубрежни заболувања, а пациентите со камења во жолчката треба да се консултираат со специјалист.
Може да го зголеми лачењето на желудочната киселина
Листот од глуварчето е диуретик, па можно е ако земаме лекови, лекот едноставно да помине низ телото. Генерално се препорачува луѓето кои земаат антациди да избегнуваат глуварче, кое може да го зголеми количеството на желудочна киселина. Можни се и интеракции помеѓу глуварчето и лековите за разредување на крвта (антикоагуланси и антитромбоцити). Постои можност глуварчето да го зголеми ризикот од крварење, особено ако некое лице веќе зема аспирин или варфарин.
Дејствува како дополнителен диуретик
Ако веќе сме на терапија со диуретици, глуварчето може да делува како дополнителен диуретик и да доведе до елиминација на големи количини течност од телото и недостаток на електролити. Литиумот се користи во третманот на биполарно растројство, а студиите на животни сугерираат дека глуварчето може делува да се пројават несаканите ефекти на литиумот.
Видот (Tarakacum mongolicum) познат како кинеско глуварче може да ја намали ефикасноста на антибиотиците. Иако теоретски може да го намали нивото на шеќер во крвта, не се препорачува за дијабетичари кои земаат лекови за регулирање на гликозата во крвта, бидејќи постои можност и лекот и билката да предизвикаат ненадеен пад на шеќерот во крвта.
Кога треба да се бере?
Неговите лисја најдобро е да се берат во рана пролет, пред растението да процвета, бидејќи тогаш се најнежни и најмалку горчливи. Идеално време за берење е март, април и почетокот на мај, во зависност од климата и надморската височина. Може да се бере подоцна во годината, но листовите ќе бидат погорчливи поради зголемената концентрација на лактопикрин.
Изберете чисти живеалишта или собирајте ги листовите на ова растение подалеку од прометни патишта, индустриски зони и третирани површини за да избегнете контаминација со пестициди и тешки метали.
За салати и свежа употреба, изберете млади, светло зелени листови, додека постарите се посоодветни за готвење или сушење.