Здравствените придобивки од исхраната базирана на внес на сирова растителна исхрана често се споменуваат меѓу поборниците за поздрав начин на живот, но дали таа може навистина да ги спречи болестите, истражил порталот foodfacts.news
Поради зголемената инциденца на хронични болести како што се дијабетес, рак или срцеви заболувања, исхраната со сирова храна, која се заснова на внесување на сирова, минимално преработени намирници од растително потекло, привлекува внимание како потенцијално решение за зачувување на здравјето.
Често се нарекува сирово веганство и вклучува храна која обично не се третира термички над 45°C. Дозволена е само механичка обработка како што се цедење, мешање, дехидрација и натопување.
„Жива храна: 14 придобивки од исхраната со сирова храна + РЕЦЕПТИ“ е насловот на статијата што ја најдовме на веб-страницата atma.hr, во која покрај придобивките од исхраната, се наведува и дека луѓето кои се придржуваат до ваков прехранбен режим не заболуваат.
Изворите на тврдењата што се објавени во нивната статија, велат од порталот, се базира на книгата „Transurfing 6: Master of Reality“ од Вадим Зеланд, кој во своето дело опишува детално за исхраната со сирова храна, нејзините придобивки, дискутира за штетноста на одредени намирници и дава совети за подготовка на лековита „жива вода“.
Меѓу другото велат: „Самиот напис не споменува научно засновани извори, ниту е наведено нешто такво.
Бидејќи некои луѓе се одлучуваат за ваква исхрана, порталот foodfacts.news одлучи да истражи дали таа носи здравствени придобивки како што се тврди или дали носи одредени потенцијални опасности.
„Како главна причина за нетретирање со повисоки температури се наведува зачувувањето на активноста на ензимите кои се важни за подоцнежно процесуирање на храната во организмот“, посочува Кармет Кокот, специјалистка за нутриционизам.
Потребни се дополнителни истражувања за придобивките од таквата исхрана.
Меѓутоа, вели дека без оглед на присутноста на ензими во растителната храна, нашиот организам при варењето и метаболизирањето на хранливите состојки, произведува сопствени, без оглед дали се работи за храна која има зачувани ензими или не.
„Бидејќи повеќето ензими се сложени по структура, за активност им е потребно присуство на коензими и кофактори, внесот на витамини и минерали со исхраната е неопходно за нормално функционирање на организмот“, објаснува оваа нутриционистка.
Таа додава дека исхраната со сирова храна секако може да помогне бидејќи станува збор за зголемен внес на овошје и зеленчук и на тој начин потенцијално би можел да го намали ризикот од болести во однос на западниот начин на исхрана во која има премалку овошје и зеленчук, како и семки и јаткасти плодови кои се извори на добри масти во исхраната.
Таа спомнува истражувања кои покажуваат позитивно влијание врз отпорноста на инсулин и, следствено, намалување на ризикот од кардиоваскуларни болести и дијабетес тип 2, исто така, може да помогне при губење на тежината, бидејќи изборот на храна вклучува помал енергетски внес.
Меѓутоа, додава таа, некои истражувања покажуваат зголемување на хомоцистеинот како резултат на недостаток на витамин Б12 што се поврзува со поголем ризик од кардиоваскуларни болести.
„Сигурно треба да се направат дополнителни истражувања за дефинитивно да се утврдат придобивките од консумирањето сирова храна“, вели специјалистката за исхрана, додавајќи дека од друга страна, постојат болести и состојби каде таквата исхрана апсолутно не се препорачува.
Можен е недостаток на одредени хранливи материи
Таков е случајот, нагласува таа, кај бремени жени, доилки, доенчиња, деца и имунокомпромитирани лица.
Здравствените ризици поврзани со консумирањето сирова растителна храна првенствено се однесуваат на поголема можност за контаминација на храната со микроорганизми и појава на инфекции и интоксикации“, открива нутриционистката од Вараждин.
Проблем се и остатоците од пестициди и други средства за третман, па затоа се препорачува да се консумираат органски одгледани производи.
Кај жените се забележани нередовни менструални циклуси
Исхраната со сирова храна вклучува непреработена храна, така што храната од животинско потекло како што се месото, рибата и јајцата се поретко вклучени во исхраната.
„Ова може да доведе до недостаток на есенцијални амино киселини, витамини Д и Б12, калциум, железо и други хранливи материи кои најчесто се наоѓаат во храната од животинско потекло“, вели оваа експертка за исхрана.
Искористувањето на протеините, објаснува таа, е поголемо од термички обработената храна, како и на некои важни заштитни хранливи материи како што се каротеноидите од морковот и ликопенот од доматите, каде биорасположивоста е исто така поголема.
Според неа, поради намалениот енергетски внес кај жените се забележани нередовни менструални циклуси и проблеми со репродуктивното здравје, а кај некои е исто така воочен и губиток на коскената маса.
Освен тоа, кај лицата со болести на дигестивниот систем, не се препорачува прекумерно внесување на влакна од сировата храна бидејќи може да ги влоши симптомите на болеста.
„Како заклучок, можеме да кажеме дека се препорачува поголемо присуство на такви намирници во исхраната, но доколку сировата храна е избор и начин на живот, исхраната дефинитивно треба да се планира во соработка со стручно лице“, вели специјалистката за нутриционизам.
Внимание кај одредени групи луѓе
Д-р Лидија Шохер од Факултетот за прехранбена технологија вели дека термичката обработка на храната ги убива штетните бактерии и со тоа го намалува ризикот од болести кои се пренесуваат преку храна, особено кај животинските производи.
„Готвењето го подобрува вкусот, аромата и текстурата на храната, ја прави полесна за џвакање и варење и попривлечна за конзумирање“, посочува нутриционистката, додавајќи дека сировата исхрана често вклучува консумирање ладна храна, која може да биде помалку привлечна.
Со готвењето, објаснува таа, може да доведе до губење на одредени хранливи материи како витамини и минерали, па затоа се препорачува една од трите препорачани порции зеленчук и две порции овошје дневно да бидат свежи. Сепак, загубата на хранливи материи може да се намали со пократко готвење или со користење на методи како што е готвењето на пареа.
Како и Кокот, таа укажува на истражувања кои покажале дека сировата исхрана може потенцијално да придонесе за губење на тежината, да го намали ризикот од хронични болести, но и дека има недостатоци и потенцијални проблеми како што се нарушувања на менструалниот циклус кај жените или оштетување на забната глеѓ.
„Поради енергетскиот дефицит, оваа исхрана не се препорачува за деца, адолесценти и жени во репродуктивна возраст“, вели таа.
Не се препорачува како постојана исхрана
Докторката вели дека исхраната со сирова храна дава ветувачки резултати во споредба со западната исхрана, најмногу поради високиот внес на овошје и зеленчук и отсуството на преработена храна, сол, шеќер и алкохол.
Тоа не треба да претставува значителни здравствени ризици на краток рок, но недостигаат цврсти докази за неговите долгорочни ефекти, предупредува таа.
„Затоа, исхраната со сирова храна не се препорачува како постојан режим на исхрана“, заклучува нутриционистата од Осиек.
Овој тип на исхрана, поради високиот внес на овошје и зеленчук, може да го намали ризикот од одредени хронични заболувања, но според експертите, не се препорачува како постојан начин на исхрана поради недоволно научни докази, што значи дека станува збор за непроверени и неосновани тврдења.
Сепак, бидејќи се работи за индивидуален избор, доколку се одлучите за ваков тип на исхрана, дефинитивно е добра идеја да се консултирате со експерти, нутриционисти.