Кафето без кофеин содржи помалку кофеин, има послаб ефект врз хормоните и срцето во споредба со обичното кафе, а неговите ефекти зависат од повеќе фактори.
Кафето без кофеин (или „dekaf“) често се промовира како поздрава алтернатива на обичното кафе, особено за луѓето кои се чувствителни на кофеин, страдаат од хипертензија или сакаат да го намалат внесот на стимуланси.
Сепак, се поставува прашањето – дали навистина не содржи кофеин? И што се случува со телото при редовно и долгорочно консумирање? Се повеќе и повеќе истражувања испитуваат како кафето без кофеин влијае на хормоните, срцето и целокупното здравје.
Како се произведува кафе без кофеин?
Кафето без кофеин се прави со отстранување на кофеинот од зрната пред печењето, најчесто користејќи:
Хемиски растворувачи (метилен хлорид или етил ацетат),
CO2 методи или
Швајцарски методи со вода (најприродна опција).
Важно е да се напомене дека кафето без кофеин сè уште содржи мали количини на кофеин – обично околу 2-5 мг по шолја (во споредба со 70-140 мг во обичното кафе).
Влијание врз хормоните
Естроген и прогестерон: Некои истражувања сугерираат дека кафето (вклучувајќи го и безкофеинското) може да влијае на метаболизмот на естроген кај жените, но влијанието е послабо за кафето без кофеин. Сепак, резултатите се нерамномерни и зависат од индивидуалниот метаболизам и генетските фактори.
Кортизол и стрес: Кофеинот го стимулира лачењето на кортизол. Кафето без кофеин не го дава истиот ефект, но може да има благ психолошки плацебо ефект, кој може да го намали стресот кај оние кои се навикнати да пијат кафе.
Отпорност на инсулин: И обичното и кафето без кофеин може да влијаат на гликозата во крвта и одговорот на инсулин. Кај некои луѓе, безкофеинското кафе може да ја подобри чувствителноста на инсулин, но кај други – особено ако содржи додатоци или се пие со шеќер – може да има спротивен ефект.
Влијание врз здравјето на срцето
Холестерол: Кафето без кофеин, особено ако е направено од зрна Робуста (почесто кај поевтините сорти), може да го зголеми нивото на ЛДЛ холестерол. Ова е поврзано со присуството на дитерпени (на пример, кафестол), кои остануваат дури и по отстранувањето на кофеинот.
Крвен притисок: Бидејќи не го стимулира нервниот систем како обичното кафе, безкофеинското кафе нема значително влијание врз зголемувањето на крвниот притисок, што е добра вест за луѓето со хипертензија.
Воспалителни супстанции: Некои истражувања сугерираат дека кафето без кофеин може да го зголеми нивото на воспалителни маркери во крвта кај некои поединци, додека други го тврдат спротивното. Потребни се дополнителни истражувања.
Заклучок
Долготрајното консумирање кафе без кофеин не е безопасно, но не мора да е ниту штетно. Иако содржи помалку кофеин и има послаб ефект врз хормоните и срцето во споредба со обичното кафе, неговите ефекти зависат од:
Начините за отстранување на кофеинот,
Квалитет на зрната,
Начинот на подготовка,
Индивидуалните чувствителности.
Најважно е да изберете квалитетно безкофеинско кафе без хемикалии, да го ограничите внесот на додатоци (шеќер, шлаг, ароми) и да слушате како реагира вашето тело.