Сардини или сардели, сеедно, во случајов мислиме на оние свежи ситни сини риби кои се одлични за кардиоваскуларното здравје, а и многу се вкусни.
Кога сте во Хрватска, ако кажете дека ви се јадат сардини, ќе добиете конзерва, а ако сакате свежи рипчиња, треба да кажете – срделе.
Кај нас можете да кажете: свежи сардини или сардини во конзерва, иако за свежите постои и многу сличен збор на хрватскиот – сардели, ама некако се плашам дека ако некогаш го употребам, дека ќе ме пратат во цвеќара.
Инаку, сардините припаѓаат на сините риби и се богати со незаситени аминокиселини омега-3 и омега-6, па затоа се многу здрави. Имаат вкусно месо, лесно сварливо, богато со протеини, јаглехидрати, масти, витамини, особено витамини А, Д и Е и минерали.
Омега-3 масните киселини (EPA и DHA), го помагаат здравјето на срцето, а калциумот кој го содржат помага за здравјето на коските и правилните отчукувањата на срцето.
Тие се меѓу најевтините риби што може да се добијат свежи, а бидејќи секогаш пливаат во јато, обично се ловат со мрежи. Кај нас свежи се наоѓаат поретко, ама кога ќе ги најдете, не ги пропуштајте.
Оваа фотографија од летниот ручек на нашите пријатели од Хрватска не инспирираше да им посветиме еден текст на сардините, ама и да ве инспирираме за некој лесен и здрав летен ручек. За разлика од Хрватите кои секогаш имаат на располагање свежи сардини, пардон, срделе, ние најчесто можеме да ги најдеме смрзнати.
Инаку, домаќинката која го подготвила овој ручек е наша сонародничка, Марина, која спремањето риба обично му го препушта на сопругот Иван, но вели дека исклучок се токму овие мали рипчиња за кои одлично се испраксирала.
„Ги печам по 2-3 минути во нелеплива тава со само малку маслиново масло, претходно извалкани во малку брашно и сол. Ручекот е готов додека да трепнеме“, вели таа.
Според Американската фондација за срце, јадењето риба со висока содржина на омега-3 масни киселини двапати неделно може да доведе до подобро кардиоваскуларно здравје.
Додека повеќето луѓе ги сметаат туната и лососот како најздрави видови риби, оние со најмногу хранливи материи се всушност помалите риби што го потврди и професорот по нутриционизам од Харвард, Кристофер Голден, велејќи дека внесувањето помали риби и школки во исхраната може да помогне да се зголеми внесот на омега-3 масни киселини, но и на цинк, железо и витамин Б12.
Друга предност на конзумирањето мали риби е тоа што ја јадеме целата риба, вклучително и кожата и коските, односно деловите богати со калциум и витамин Д.
Исто така, професорот вели дека кога јадеме помала риба, внесуваме помалку жива и дека со сардините не можеме да погрешиме.