Сирупот од агава, кој има низок гликемиски индекс, се смета за здрава алтернатива на шеќерот, но новите научни наоди и овој засладувач го прогласија за лош, дури и полош од шеќерот.
Една од ретките работи за кои се согласуваат научниците е дека шеќерот е штетен. Заради ова многу луѓе се обидуваат да го заменат со некоја поздрава алтернатива.
Имено, колку подобро ги разбираме начините на кои шеќерот му штети на нашето тело, толку повеќе учиме за слатките алтернативи кои можат да го заменат, а од неодамна растението агава, или сирупот од агава, често се споменува како алтернатива на шеќерот.
Агавата е повеќегодишно растение од семејството Asparagales, кое опфаќа дури 270 различни видови, а иако некои може да се најдат и во Далмација, овде зборуваме за видот кој уште се нарекува и јужноамерикански кактус. Поради благиот вкус и светлата боја, сирупот направен од него е познат и како „медена вода“, но е поредок и посладок од медот.
За да се добие сируп од агава, потребно е да се загрее неговиот сок додека шеќерите не се згуснат и текстурата не стане потечна.
Според нутриционистите, главната предност на агавата е тоа што има низок гликемиски индекс, многу понизок од другите обични засладувачи, па затоа побавно се вари, односно шеќерот во крвта полека се зголемува по нејзиното консумирање.
„Освен тоа, агавата нема многу гликоза и не предизвикува зголемување на телесната тежина“, вели за Real Simple нутриционистката д-р Ума Наиду.
Но, иако нема многу гликоза, додава таа, сирупот од агава содржи доста високо ниво на фруктоза или овошен шеќер, што според последните истражувања предизвикува намалување на отпорноста на телото на хормонот инсулин, чија задача е да го контролира шеќерот во крвта.
Така, фруктозата е индиректно поврзана со развој на дијабетес тип 2, појава на кандида во телото, развој на артритис и хормонална нерамнотежа.
Сирупот од агава обично содржи 85 проценти фруктоза, што е многу повеќе од белиот шеќер.
Иако секако е подобар засладувач од белиот шеќер, сепак сирупот од агава не е најдобар избор, а доколку сепак го користите, нутриционистите советуваат да внимавате на количините.
Како и многу растенија, агавата веројатно има некои здравствени придобивки, сепак, овие корисни својства се уништуваат со преработката, а тоа важи и за сирупот од агава.
„Доколку сакате сосема здрава алтернатива на шеќерот, агавата не е најдобриот избор бидејќи повеќето од нејзините корисни здравствени својства се губат во процесот на претворање на сокот во сируп“, вели Наиду.
Новите сознанија го лоцираат проблемот во неговото индустриско производство кое е далеку од процесот што традиционално го користеле староседелците на Централна Америка.
Сирупот се добива од корените на растението агава богати со скроб. Во процесот на производство на сируп, овој скроб со ензимска обработка и разни хемикалии се претвора во рафинирана фруктоза. Причината е што сирупот од агава содржи голем дел од непожелната фруктоза, во количина што ја наоѓаме во омразениот пченкарен сируп (HFCS – high fructose corn syrup).
Овошјето се смета за здраво и содржи фруктоза, па зошто е фруктозата како засладувач лоша?
За многумина, фруктозата се чини дека е добро решение, особено за дијабетичарите, бидејќи тоа е шеќер од овошје. Може да се најде и како засладувачки препарат во форма на бел прав. Неколку студии покажале дека внесувањето на фруктоза може да го наруши метаболизмот на мастите и да доведе до вишок тежина. Прекумерната тежина предизвикува голем број метаболички болести, вклучувајќи дијабетес тип 2.
Иако се потребни повеќе студии за продлабочување на нашето знаење за метаболичките ефекти на фруктозата, нејзиното прекумерно внесување преку индустриски преработена храна е поврзано со дебелина и инсулинска резистенција.
Тука треба да се нагласи дека фруктозата присутна во овошјето не се смета за спорна. Овошјето содржи релативно мали количини на фруктоза, кои организмот многу добро ги поднесува, покрај тоа, фруктозата во овошјето е поврзана со прехранбените влакна и полека се апсорбира. Проблемот се чини дека е предизвикан од прекумерна потрошувачка на фруктоза во вид на шеќер, особено пченкарен сируп богат со фруктоза, а според новите размислувања, исто така, и сируп од агава.
Како алтернатива на сирупот од агава, може да се користи „добриот, стар мед“
Факт е дека медот исто така обезбедува одредена количина фруктоза, но во многу помала мера од сирупот од агава. Покрај тоа, медот ќе ни обезбеди органски киселини, аминокиселини, минерали (железо, бакар, манган, силициум, хлор, калиум, натриум, магнезиум), одредена количина витамини Ц и Б и полифеноли и ароматични материи.
Генерално, на медот му се припишува антимикробна, антивирусна и антибактериска активност, што е научно добро документирано и заради што можеме да го сметаме за традиционална лековита храна.