Во 2016 година, Меѓународната агенција за истражување на ракот (IARC) ја класифицираше консумацијата на пијалаци потопли од 65 °C како „веројатно канцерогени за луѓето“. Ова е истата категорија на ризик како чадот од дрва во затворен простор или прекумерната потрошувачка на црвено месо.
Кафето и чајот се суштински дел од дневните ритуали на многу луѓе. Дебатата за идеалната температура на овие напитоци, за најдобар вкус, трае со децении, но сè почесто се поставува прашањето: дали еден пијалок може да биде толку врел што ќе стане опасен за здравјето? Според научните истражувања, одговорот е да. Многу топлите пијалаци можат да го зголемат ризикот од развој на рак на хранопроводот, пишува The Conversation.
Во 2016 година, Меѓународната агенција за истражување на ракот (IARC) ја класифицираше консумацијата на пијалаци потопли од 65 °C како „веројатно канцерогени за луѓето“. Ова е истата категорија на ризик како чадот од дрва во затворен простор или прекумерната потрошувачка на црвено месо.
Клучно е да се нагласи дека ризикот не доаѓа од самите кафе, чај или други пијалаци, туку од температурата. Повеќето докази доаѓаат од Јужна Америка, каде што е вообичаено да се пие билниот пијалак мате на околу 70°C. Студиите покажале дека овие луѓе имаат зголемен ризик од рак на хранопроводот. Слични резултати се објавени на Блискиот Исток, Африка и Азија.
Како топлината го оштетува хранопроводот?
Оваа година, голема британска студија која опфатила речиси половина милион возрасни ја потврдила врската и во Европа. Таа покажала дека луѓето кои пијат осум или повеќе шолји многу топол чај или кафе дневно имаат речиси шест пати поголема веројатност да развијат рак на хранопроводот отколку оние кои не ги пијат.
Научниците веруваат дека многу топлите течности ги оштетуваат клетките што го обложуваат хранопроводот. Со текот на времето, повтореното оштетување може да предизвика развој на рак. Истражувачите првпат ја предложија оваа хипотеза пред 90 години.
Експериментите врз животни дополнително ја потврдуваат оваа врска. На пример, глувците кои пиеле вода загреана на 70 °C развиле преканцерозни промени побрзо од оние на кои им била дадена вода на пониска температура. Друга теорија е дека оштетувањето од топлина ја ослабува природната одбрана на хранопроводот, правејќи го поранлив на желудочна киселина и хронично воспаление.
Големината на голтката е поважна од температурата
Не е важно само колку е топол пијалакот, туку и колку брзо го пиете. Една студија покажала дека големите голтки од 20 мл кафе на 65°C можат да ја зголемат температурата во хранопроводот до 12°C. Таквата повторена „термичка повреда“ може да ги оштети клетките на долг рок. Помалите, побавни голтки значително го намалуваат ризикот.
Иако пијалаците како кафето се подготвуваат на многу високи температури, оптималната температура за пиење – која го зачувува и вкусот и безбедноста – е околу 58°C, според една американска студија. Бидејќи кафето и чајот често се служат на температури до 90°C во кафулињата, експертите советуваат да се остави пијалакот да отстои барем неколку минути. За пет минути, може да се олади до 15 степени.
За да се намали ризикот од оштетување на хранопроводот, се препорачува да почекате пијалакот малку да се олади пред да го пиете. Едноставни трикови како мешање, нежно дување или отстранување на капакот од апаратот за кафе можат да помогнат, бидејќи ова го лади пијалакот двојно побрзо. Можете исто така да додадете малку ладна вода или млеко за да ја намалите температурата. Конечно, сркањето во мали, бавни голтки е најбезбедниот начин да уживате во вашиот омилен пијалак без непотребен ризик.