Овој месец, односно во средината на декември 2022 година, во Сингапур во соработка со компанијата Eat Just беше отворена Huber’s Butchery, која продава вештачки одгледано пилешко.
Како да им послужите на гостите овој Божиќ за празничниот ручек миризлива мисирка, но не од вашата омилена тетка на пазарот каде што секогаш го наоѓате најсвежото парче, туку вештачки одгледано месо од лабораторија. Можеби во овој момент изгледа како научна фантастика, но во Сингапур веќе е отворена месарница со вештачки одгледувано месо, а има и ресторан кој нуди само стекови, плескавици и други специјалитети направени од лабораториско месо.
Само минатата година, неколку внимателно одбрани гости беа поканети на историски, футуристички оброк во ресторанот „1880“ во Сингапур, чија главна состојка беше пилешкото без убивање, кое не се одгледувало на фарма, туку во лабораториски биореактор. Учесниците на таа вечера грицкаа медалјони од пилешко одгледувани во лабораторија, кои сега се на пазарот под брендот Good Meat, заедно со пире од црн грав и салата….
За калифорнискиот претприемач Џош Тетрик, тоа беше фантастичен пробив. Неговата компанија, Eat Just, стана првата во светот која на пазарот понуди месо одгледано во лабораторија, по одобрение од властите во Сингапур. Овој историски момент беше поздравен од многу светски медиуми, кои пак изјавија дека тоа е значаен чекор во напорите да се стави крај на одгледувањето животни, да се сврти месната индустрија и да се редефинира нашата исхрана.
Како се создава месото од лабораторијата?
Исто така познато како култивирано месо врз основа на клетки, вештачкото месо се одгледува од животински клетки во лабораторија. Just Eat не е единствената ваква компанија, тие се само лидери, има голем број лаборатории во кои се одгледува вештачко говедско, свинско, пилешко, па дури и риба. Сепак, ниеден сè уште не е комерцијално достапен.
Иако постојат неколку начини за одгледување вештачко месо, повеќето одгледувачи користат возрасни матични клетки од живо животно. На пример, мал примерок од мускул се зема од возрасна крава или свиња, под локална анестезија. Мускулот се сечка на помали парчиња, а потоа се става во био реактор, каде што матичните клетки се потопуваат во течност која содржи соли, витамини, шеќери и протеини, како и фактори за раст. Кислородот, строго контролираната температура и сите дополнителни фактори, особено хормоните за раст, им овозможуваат на клетките да се размножуваат со огромна брзина. Месото е готово за преработка или печење за само неколку недели!
Инаку, токму овој месец, односно во средината на декември 2022 година, во Сингапур во соработка со Eat Just беше отворена Huber’s Butchery, која продава вештачки одгледано пилешко.
„Понудата на овој нов пристап кон производството на месо е уште еден историски момент во долгото патување да го направиме нашиот систем на храна повкусен и поодржлив. Сакаме да им дадеме на луѓето сосема нов начин да го искусат нашето одгледано пилешко во новата година“, рече Џош Тетрик, ко-основач и извршен директор на Eat Just.
Без етички и еколошки недостатоци
Во моментов, Good Meat е единствениот бренд за култивирано месо што доби регулаторно одобрение. Компанијата почна да го продава своето одгледано пилешко во Сингапур минатата година. Иновативниот производ е веќе претставен на тезги со храна покрај патишта, локални ресторани и онлајн преку Foodpanda, истакната услуга за испорака во Азија.
Успехот на Eat Just доаѓа со процутот на алтернативната протеинска индустрија. Во 2020 година, рекордни 3,1 милијарди долари беа инвестирани во компании кои развиваат алтернативи за месо, јајца и млечни производи, според извештајот на Good Food Institut. Но, за разлика од широко популарните производи од растително потекло, месото „култивирано“ или „одгледано во лабораторија“ содржи вистинско месо одгледувано од клетки добиени од живи животни – решение за кое поддржувачите велат дека ќе ги понуди сите придобивки од месото, без етички и еколошки недостатоци.
Овој проект некако предизвика глобално лудило, со најмалку 80 стартапи ширум светот кои започнаа да одгледуваат сè, од ракчиња до лабораториски стекови, со поддршка од милиони долари ризичен капитал.
Која е целта кога едноставно можеме да јадеме повеќе зеленчук?
Eat Just се појави како лидер во оваа трка. Целта на компанијата е во блиска иднина да ја замени класичната мисирка со лабораториски одгледани филети. Се чини дека им оди прилично добро, бидејќи неодамна добија околу 370 милиони долари инвестиција.
„Мисијата е да ставите вкусна храна во вашата уста – и да можете да седнете со семејството и пријателите на кој било појадок, ручек или вечера – без да убиете животно“, изјави Тетрик за Гардијан за време на неодамнешното интервју.
Каков вкус има месото на иднината? Ова е сигурно прашањето што си го поставуваат сите скептици и љубители на добриот стек. Додека филетите Good Meat не стигнат до нашите продавници, ќе мора да им веруваме на збор на оние кои ги пробале, а велат дека е многу вкусно…