Црвен ориз за збогум на холестеролот

Во текот на изминатите пет илјади години, човештвото откри и одгледа повеќе од илјада видови ориз – бел, кафеав, басмати, див. Од 4 век п.н.е., кога Александар Македонски го донел оризот, морале да поминат цели 12 века пред конечно да почне да се одгледува во Европа. Иако потекнува од Индија и Кина, како два главни типа се разликуваат индиски (долго зрно) и јапонски (кружно зрно).

Оризот е житарка која, со оглед на нејзината географска распространетост, храни повеќе од половина од светското население. Како храна, богат е со скроб, се карактеризира со најголема енергетска вредност кај житариците (100 г = 355 ккал) и високо ниво на хранливост.

Оризот содржи минерали, од кои најмногу фосфор и калиум, содржи и железо, магнезиум, калциум, бакар и цинк. Кога станува збор за витамини, тој содржи најмногу витамин Е (најмногу во никулците) и витамини од Б комплексот во лушпата. Оризот одлично делува на цревната флора, а како намирница која не ги обезбедува сите аминокиселини одлично оди со мешунките.

Покрај неговите вредни хранливи својства, оризот се користи илјадници години во различни форми за здравствени цели, како и за превенција и третман, а предводник во ова е малку познатиот црвен ориз. Црвениот ориз настанува со ферментација со помош на квасец Monascus purpureus. Се состои од 15 видови монаколини, а доминира монаколин К, кој е познат под името – ловастатин.

Други соединенија кои се наоѓаат во црвениот ориз се одговорни за намалување на нивото на лошиот холестерол, имено растителни стероли, други монаколини, незаситени масни киселини, дигестивни ензими и витамини од Б комплексот. Црвениот ориз е прифатен како кинески народен лек и се користи за лекување на болести на срцето и циркулаторниот систем. Во 21 век, црвениот ориз стана популарен и во Европа, особено кога станува збор за неговата здравствена примена.

Црвениот ориз како додаток во исхраната
Истражувањето кое најмногу одекнало е она објавено во студија во American Journal of Cardiology. Студијата покажала дека екстрактот од црвен ориз во форма на додаток во исхраната може да го намали холестеролот во крвта за 15%, а LDL холестеролот за 21%.

Во истражувањето учествувале 25 испитаници со покачен холестерол кои не можат или не треба да земаат лекови за намалување на холестеролот. По 4 недели од земањето црвен ориз како додаток во исхраната, кај испитаниците е забележано значително намалување и на вкупниот и на LDL холестеролот.

Исто така, достапен е и заклучок од студијата спроведена на 5000 доброволци во Кина, која покажала дека црвениот ферментиран ориз го намалува ризикот од срцев удар за околу 30%, а ризикот од нефатален срцев удар за речиси 70%.

Црвен ориз – триглицериди и холестерол
Во Европа веќе некое време може да се купи црвен ориз во специјални капсули или таблети. Во врска со истото, експертите истакнале дека екстрактот од црвен ориз што се користел во споменатото истражување е специјално подготвен за истражувањето и дека не е идентичен со оној што може да се најде како додаток во исхраната во аптеките.

Истражувањата покажале дека состојките во црвениот ориз ја блокираат синтезата на холестерол. Следствено, тие го намалуваат холестеролот и триглицеридите во крвта, го намалуваат производството на холестерол во црниот дроб, го зголемуваат „добриот“ холестерол HDL и го подобруваат здравјето на циркулаторниот систем.
100 грама сиров ориз содржи околу 12,5% вода, 0,6 грама масти, 6,6 грама протеини и 79,4 грама јаглени хидрати. Црвениот ориз се добива со ферментација на квасецот, при што на неговиот слој се создава лековит прав. Научната студија на Хебер Д. и соработниците утврдила дека само еден од 9-те анализирани препарати од црвен ориз достапни во аптеките ги содржи сите 10 соединенија на монаколин што треба да ги содржи овој природен производ.

Црвен ориз – употреба и дозирање
Во готвењето, црвениот ориз се користи како додаток на јадењата и како стабилизатор на храната. Во источната кујна, црвениот ориз како и производите од црвениот ориз се користат како конзерванс, боја за храна и зачин.

За возрасни се препорачува дневна потрошувачка од 1200 мг црвен ориз во прав. Црвениот ориз може да се конзумира до два пати на ден. Потрошувачката на капсулите зависи од јачината на капсулите. Некои капсули се земаат два пати на ден, некои само еднаш. Секогаш следете ги упатствата на пакувањето.

Црвен ориз – несакани ефекти (црвен ориз и црн дроб)

Употребата на препарати од црвен ориз не се препорачува за млади, трудници, доилки и сите луѓе кои имаат проблеми поврзани со здравјето на црниот дроб. Досега не се пријавени алергиски реакции при употребата на црвениот ориз, но сепак, препаратите од црвениот ориз може да предизвикаат несакани ефекти слични на оние предизвикани од статините. Несакани ефекти на статините се хепатотоксичност и миопатија.

Некои луѓе можат да бидат исклучително чувствителни дури и на мала доза од препаратот. Во случај да почувствувате мускулна болка, како и мускулна слабост, побарајте совет од вашиот лекар. Ако користите препарат од црвен ориз:

избегнувајте консумирање алкохол,
избегнувајте консумирање на други лекови кои го оштетуваат црниот дроб, антиинфламаторни лекови, лекови за намалување на високиот крвен притисок (не престанувајте да земате лекови самостојно, туку консултирајте се со лекар),
избегнувајте конзумирање сок од грејпфрут,
избегнувајте консумирање на коензим Q10,
избегнувајте астаксантин, цинк, гинко, лук,
ако користите статини во терапија, не користете препарати од црвен ориз.

Црвен ориз – рецепти
Како што веќе споменавме, црвениот ориз може да се користи и во готвењето, па решивме да најдеме одличен рецепт за подготовка на рижото од црвен ориз. За да подготвите рижото од црвен ориз, потребни ви се следниве состојки:

половина кромид,
1 рендан морков,
2 чешниња лук,
1 голема тиквичка,
свеж ситно сечкан магдонос,
25 дкг печурки,
половина литар вода и коцка за супа од печурки (или само вода)
200 гр црвен ориз,
сол, црн пипер, црвен пипер

2 дцл крем за готвење,
Пармезан,
маслиново масло.

Приготвување:

Кромидот, лукот, свежиот магдонос и морковот ситно се сечкаат, па се пржат во маслиново масло.
Потоа додадете ги тиквичките исечени на дебели прстени, па додајте ги исчистените и исечкани печурки.
Додадете сол, пипер, малку црвен пипер во прав, промешајте и динстајте уште неколку минути додека зеленчукот не ја ослободи водата.
Потоа додадете го оризот и динстајте додека не испари водата, а потоа додавајте по малку од супата со коцка за супа од печурки (или само уште вода) и динстајте поклопено на тивок оган. Мешајте повремено. Зачинете.

Потоа додадете го кремот за готвење и варете уште неколку минути додека сè да се соедини.
Кога рижото е готово, оставете го да отстои уште 20 минути, покриено, а потоа послужете го поросено со пармезан.