Перга или „пчелен леб“ – неколку зрнца спречуваат болести: Што е и како да се користи оваа здрава храна?

Пергата или „пчелиниот леб“ се користи како дополнително терапевтско средство во превенција и третман на респираторни заболувања, го зајакнува имунитетот, а некои студии нагласуваат дека овој пчелен производ е корисно средство за регулирање на високиот холестерол, хипертензијата, се верува дека може да овозможи и заштита од рак. Се смета за еден од најквалитетните пчелни производи.

Содржи една битна супстанција
Конзервираниот полен се нарекува „пчелен леб“, односно перга. Пчелите го чуваат во саќе, обично во близина на леглото. Пергата во саќето е микробиолошки стерилна. Од шеќери во пергата доминираат фруктозата и сахарозата. Најзастапени минерали се калиум, фосфор, калциум и магнезиум. Содржината на минерали е под влијание на составот на почвата и присуството на нектар. Перга вклучува витамини од групата Б, К, Е, Д, Ц и каротеноиди, кои се присутни и во пчелниот полен.

Во пергата има значително помала количина на протеини отколку во пчелниот полен, но концентрацијата на амино киселините е поголема. Перга е производ кој ги обезбедува сите есенцијални амино киселини во соодветен сооднос и е добар извор на есенцијални масни киселини неопходни во исхраната на човекот. Важна состојка на пергата е рутинот, супстанца која освен превентивниот ефект има влијание и на апоптозата (физиолошка клеточна смрт/програмирана клеточна смрт), која го спречува неконтролираното размножување на клетките, односно појавата на малигнитет, вели д-р Зорица Плавшиќ, апитерапевт и пулмолог, од Првата меѓународна асоцијација на апитерапевтски здравствени работници.

Спречува промени на клеточно ниво
Поради својот состав, кој подразбира висока концентрација на биоактивни компоненти, пергата е моќно средство за превенција, а д-р Плавшиќ додава дека кога се зема заедно со лекарска терапија препишана од лекар специјалист, доаѓа до синергетско дејство.

Се покажало дека има исклучително позитивен ефект при опоравување по тешки инфекции, како што е Ковид 19, при влошување на хронични заболувања, по хируршки интервенции. Биолошки активните компоненти на пергата ги намалуваат последиците од оксидативниот стрес, кој има за цел да спречи појава на дегенеративни, неповратни промени на ниво на клетки, што е предуслов за превенција од појава на малигни заболувања.

Го стабилизира имунитетот
Употребата на пергата во исхраната има низа благотворни дејства, како што се: антибактериски и антигабични, силен антиоксидант е, има хепатопротективно дејство (ги штити клетките на црниот дроб). Се верува дека има антиканцерогено дејство, дека спречува воспалителни процеси, таа е и имуномодулатор, спречува појава на малигни промени во уринарниот систем. Се верува дека може да спречи остеопороза, анемија, одредени алергии, се препорачува за спортисти, жени во менопауза, како средство за зајакнување на меморијата.

Тоа е еден од природните препарати за стабилизирање на имунитетот, бидејќи е најдобра храна за добрите бактерии во тенкото и дебелото црево, вели д-р Плавшиќ.

Кој треба да биде внимателе при користење перга?
Д-р Плавшиќ вели дека речиси и да нема контраиндикации за употреба на перга, освен за луѓе кои имаат тешка алергија на полен од некој цвет.

Алергичните лица треба да внимаваат кога користат перга, да почнат со помали количини, околу 2 грама дневно, секој втор ден. Тие треба да следат дали се појавиле некои несакани симптоми, како што се печење во грлото и јазикот, непријатност во пределот на стомакот. Дијабетичарите секако можат умерено да користат перга, до 5 грама дневно, бидејќи концентрацијата на шеќер е мала и доминира фруктозата, прецизира д-р Плавшиќ.

Од што зависат дозите на перга?
Според докторката, податоците за дозата и начинот на користење на пергата во литературата многу варираат.

Употребата, односно дозирањето зависи од болеста, клиничката слика, возраста на пациентот, како и многу други фактори кои мора да се земат предвид, истакнува д-р Плавшиќ.

Пергата најчесто се користи како здрава ужина
Пергата може да се додаде во кашите кои ги користиме за појадок, во салати од овошје или зеленчук, во чорби, но не треба да се обработува термички, туку да се додаде пред послужување. Секогаш треба да користите мешавина од пчелни производи, или неколку поединечни производи. Пчелните производи содржат слични биоактивни компоненти, со што се зголемува нивната концентрација. Имаат прецизно избалансиран состав на шеќер, протеини, витамини, минерали… Кога правиме сопствени мешавини, треба да се консултираме со експерти, вели д-р Плавшиќ.

Употреба кај деца, трудници, губење на мускулна маса
Д-р Плавшиќ објаснува дека треба да се внимава кога им се дава перга на децата до две години за да не се задават. После втората година измешајте ја со оброкот што детето го користи во количина до 5 грама.

Во литературата не најдов податоци за трудници. Мое лично мислење е дека после третиот месец од бременоста, ако се одвива без проблеми и ако идната мајка не е алергична на цветен полен, трудницата може да користи 5-10 грама перга дневно. Возрасните, особено постарите лица кои изгубиле мускулна маса, треба да користат 5-10 грама перга дневно.

Предуслов за користење на перга
Употребата на пчелни производи секогаш има позитивен ефект врз здравјето, но за целосно да се реализира овој ефект треба да се исполнат одредени услови.

Од пчеларите се очекува грижата за пчелните семејства да биде на високо професионално ниво. Денес се почесто се зборува за медицинското пчеларство, за да бидат медицински прифатливи производите од пчеларството.

Што влијае на квалитетот на пергата?
Според експертите, на квалитетот на пергата влијае локалитетот, местото каде што се наоѓа пчеларникот, времето кога пергата се вади од кошницата – периодот на ферментација мора да биде завршен, начинот на чување, потеклото на поленот, битен е хемискиот состав, бактериолошката исправност, мирисот – треба да мириса на овошје.

Пергата (пчелен леб) е извор на протеини, масти (липиди), минерали и витамини неопходни за исхрана на пчелите како и за производство на матичен млеч. Според својот хемиски состав, пергата е слична на пчелниот полен, бидејќи доаѓа од истиот извор – цветниот полен. Разликите во хемискиот состав на различните примероци на перга се резултат на различното ботаничко и географско потекло на поленот, климатските услови, типот на почвата, вели д-р Зорица Плавшиќ.

Таа додава дека пергата е храна за пчелните ларви, за младите пчели работници кои штотуку се извеле и за хранителките на кои протеините од пергата им се неопходни за развој на млечните жлезди и продукција на млеч.