Смоквите се одлични за здравјето, но и за секс. Сепак, тие кријат и некои несакани ефекти, па не смеат да ги јадат сите
Смоквите нè пленат со својот уникатен вкус и со векови се популарни ширум светот. Нив ги обожавале Клеопатра, Грците и Римјаните, а заедно со маслинката се едно од најраните култивирани растенија. Тие растат природно на Блискиот Исток и Медитеранот, каде што климата е топла, деновите се сончеви и суви во поголемиот дел од годината. Ги сметаме за вистинска летна намирница бидејќи во овој период од годината се зрели и може да се јадат свежи. Тие се одлични за моментално задоволување на желбата за слатки, додека обезбедуваат многу здравствени придобивки кои влијаат на различните системи во телото, па дури и помагаат за подобри сексуални перформанси.
Смоквите се слатки, заситувачки и многу хранливи. Пред шеќерот да стане популарен, смоквите најчесто се користеле за засладување на десертите. Денес, кога сме посвесни за негативното влијание на рафинираниот шеќер врз здравјето, многумина им се враќаат на смоквите во потрага по поздрава алтернатива на шеќерот. Но, тие се многу повеќе од слатка замена за шеќер. Тие се добар извор на витамини А, Б1 и Б2 и минерали како што се манган, калиум, железо, калциум и фосфор, а особено полифеноли. Можеби највпечатлива е содржината на калциум во сувите смокви, која е поголема од онаа во јогуртот. Смоквите се и одличен извор на влакна, а знаеме колку се важни за нашето здравје. Еве некои од здравствените придобивки што ќе ви ги донесе нивното консумирање.
Намален крвен притисок
Една од причините за висок крвен притисок е нерамнотежа на калиум предизвикана од консумирање премногу натриум и недоволно калиум. Смоквите се богати со калиум (околу 270 мг во сто грама свежо овошје) и можат да помогнат во обновувањето на рамнотежата на натриум и калиум. Покрај тоа, значителната количина на влакна пронајдени во нив ќе помогне да се елиминира вишокот натриум од телото. Затоа, се советува солените грицки со висока содржина на натриум да се заменат со неколку смокви.
Здраво варење
Порција од 100 г свежи смокви, што е приближно две или три смокви, содржи дури 2,9 г влакна, додека истото количество суви смокви обезбедува дури 9,8 г влакна. Тоа ги прави сојузник на доброто варење и здравјето на цревниот микробиом, бидејќи ја омекнуваат столицата и го зголемуваат нејзиниот волумен, што го забрзува минувањето низ цревата. Исто така, диететските влакна поволно делуваат на растот на добрите бактерии во цревата и се сметаат за одличен пребиотик, затоа почесто во овесната каша за појадок додајте сечкани смокви.
Зголемување на густината на коските
Покрај калиумот, смоквите се добар извор на калциум, а двата минерали заедно ја подобруваат густината на коските, што може да ја спречи остеопорозата. Освен калиум и калциум, тие содржат и фосфор, кој е познат по тоа што го поттикнува формирањето на коските. Фосфорот исто така може да поттикне регенерација на коските по повреда или други видови оштетувања.
Намалување на холестеролот
Кога јадете храна богата со влакна, како смокви, тие поминуваат низ дигестивниот систем чистејќи ги вишокот наслаги на холестерол, што е пожелно бидејќи таложењето на холестерол е многу голем ризик фактор за срцеви заболувања и мозочен удар.
Поздраво срце
Некои истражувања покажаа и дека смоквите содржат мала количина на омега-3 масни киселини, за кои е познато дека го намалуваат ризикот од развој на срцеви заболувања. Листовите од смокви имаат големо благотворно влијание и на нивото на триглицеридите, чие високо ниво го оштетува и црниот дроб и кардиоваскуларниот систем. Листовите од смоква може да се јадат сирови, но најчесто се сушат и од нив се прави чај. Се верува дека чајот од лист од смоква може веднаш да го намали нивото на триглицериди во крвта, но и да ја зголеми чувствителноста на инсулин, да го намали високиот крвен притисок и да спречи проблеми со срцето. Нејзините лисја натопени во топла вода се идеален пијалак за лекување на респираторни проблеми како бронхитис, астма и болки во грлото.
Превенција на рак
Позната е и поврзаноста помеѓу зголемената потрошувачка на влакна и намалениот ризик од рак, особено рак на дебелото црево. Експертите исто така веруваат дека смоквите може да помогнат во заштитата од рак на дојка кај жените во постменопауза. Смоквите содржат и антиоксиданти кои исто така помагаат во зачувување на здравјето на клетките и спречување на рак. Науката открила дека тие исто така содржат каротеноиди (како што се лутеин, зеаксантин, алфа и бета-каротин), феноли (како галски и хлорогени киселини кои се карактеристични за кафето), флавоноиди (рутин и кверцетин) и антоцијани. Најмногу антиоксиданти има во нивната кора. Словенечките истражувања покажале дека втората берба е побогата со антиоксиданти, односно смоквите во септември се побогати со овие корисни соединенија од оние кои созреваат во јули.
Подобар вид
Смоквите се меѓу здравите овошја и зеленчуци кои се сметаат за корисни за вашиот вид и општото здравје на очите. Како што старееме, нашите очи слабеат, но витамините и минералите од овошјата како смоквите можат да помогнат да се заштитат и да се одржи видот подолго во староста.
Подобар секс
Многу луѓе тврдат дека конзумирањето на ова овошје може да помогне при различни видови на сексуална дисфункција, вклучувајќи ја и еректилната дисфункција. Исто така, факт е дека смоквите се толку богати со хранливи материи што ќе го поттикнат напливот на енергија што им е потребен на многу луѓе пред да водат љубов.
За дијабетичари се препорачуваат лисја од смоква, но и смокви
Влакната во нашата исхрана се исто така неопходни ако сакаме да ги намалиме несаканите килограми или да ја држиме тежината под контрола. Тие можат да ни помогнат да се чувствуваме сити подолго време, што ја прави помала веројатноста дека ќе посегнеме по повеќе храна во текот на денот. Кога се консумираат во умерени количини, смоквите можат да помогнат полесно да се губи телесната тежина. Најдобро е да ги јадете после вежбање за да ги надополните резервите на гликоген и мускулите да се опорават од тренингот. Но, потребна е претпазливост бидејќи смоквите се доста богати со шеќери и калории, па затоа е најдобро да ги јадете умерено, особено ако сте загрижени за дебелеење или сте на диета контролирана со калории. Тогаш потрошувачката може да има спротивен ефект. Имено, 100 грама свежи смокви содржат околу 74 калории, додека истата порција суви смокви има дури 249 калории. Една сирова смоква содржи 7,7 г јаглени хидрати, од кои 6,5 г се шеќери. Ова е причината зошто луѓето со дијабетес мора да внимаваат на количината што ја јадат. Меѓутоа, ситуацијата е обратна кога ќе се конзумира лист од смоква. Една студија покажала дека чајот од лист од смоква, кога се пие наутро во текот на еден месец, може да ја намали потребата за инсулин за дури 12 проценти. По примерот на грчката кујна, со листови смокви може да се направи и сарма од месо и ориз.
Кој треба да ги избегнува?
Луѓето со воспалителна болест на цревата во активната фаза на болеста, сите кои се подготвуваат за колоноскопија и оние кои се опоравуваат од операција на дебелото црево се советуваат да ги ограничат или целосно да ги избегнуваат смоквите. Тие можат да предизвикаат „тежина“ во желудникот, а ако ги јадете многу, болки во стомакот и гасови. Во овој случај, пиењето вода со анасон може да помогне. Семките во смоквите не се препорачуваат ниту за воспаление на дивертикулите во дебелото црево, но по закрепнување од воспаление или операција на цревата, се препорачува постепено да се вклучат влакна во исхраната, а смоквите потоа се повторно добредојдени. Исто така, оксалатите присутни во смоквите се штетни за оние кои веќе страдаат од болести на бубрезите или жолчниот меур, а премногу смокви може да ја влошат нивната состојба. Поголеми количини на оксалати може да ја попречат апсорпцијата на калциум во телото, што, доколку состојбата е долготрајна, ги ослабува коските и доведува до други болести поврзани со недостаток на калциум. Исто така, мала, но не занемарлива опасност се крие и во тоа што одреден процент од луѓето можат да бидат алергични на смокви. Постои уште една не толку позната темна страна на смоквите – тие можат да ја зголемат чувствителноста на сончевата светлина. Тоа, пак, може да доведе до осип, оштетување на кожата, порано стареење на кожата и појава на меланом. Секогаш се советува да избегнувате продолжено изложување на сонце и имајте го ова на ум ако редовно јадете смокви за да избегнете проблеми поврзани со кожата.
Како да јадете смокви
Кога купувате или берете зрели смокви, искористете ги брзо. Можат да останат кратко во фрижидер, но само ако се наредени една до друга и не се натрупани во сад. Незрелите смокви ќе созреат природно за ден или два на собна температура. Освен што се јадат сами, се јадат и во различни комбинации – со сирење, пршута, рукола, јаткасти плодови, поширани во вино или шеќерен сируп, во пити и колачи, со морско оревче и цимет. Од нив се прави џем. Со сушење тие стануваат достапни во текот на целата година, иако содржината на вода и количината на антиоксиданти се намалуваат. Сепак, тие се практичен и нутритивно вреден оброк за рекреативци и професионални спортисти, а во комбинација со јаткасти плодови можат да послужат како идеална ужина.
Опасност и во токсините
Смоквите можете сами да ги исушите, но во тој случај се изложувате на зголемен ризик од консумирање токсини. Микотоксините се токсини произведени од мувла кои природно се присутни на смоквите, а оние како афлатоксините можат да бидат опасни бидејќи е откриено дека имаат канцерогени ефекти. Добрата производна практика, но и третманот на смокви пред или по сушењето со хемиски третмани како сулфуризација, ја намалува или елиминира акумулацијата на микотоксини на сувите смокви.