Истражувањата покажале дека исхраната со хранливи намирници може да помогне да се намали ризикот од развој на коронарна артериска болест (CAD).
Оние кои веќе имаат коронарна артериска болест (CAD) можеби се прашуваат кој тип на исхрана е најдобар за нивното здравје на срцето. Која храна треба да ја изберете (или избегнувате) ако сте имале миокарден инфаркт (срцев удар), мозочен удар, акутен коронарен синдром или ангина?
Тековни препораки за исхрана за луѓе со CAD
Тековните препораки за исхрана на American Heart Association (AHA) и European Society of Cardiology (ESC) за луѓе со CAD се следните:
Јадете многу свежо овошје и зеленчук
Избегнувајте заситени масти, транс масти и млечни производи со висока содржина на масти
Јадете мрсна риба најмалку два пати неделно
Популарна исхрана која ги вклучува сите овие препораки е медитеранската исхрана.
Што е медитеранска исхрана?
Не постои официјална дефиниција за медитеранската исхрана. Името е избрано затоа што планот за исхрана содржи многу навики на луѓето кои живеат во медитеранските региони во светот. Овој начин на исхрана главно се базира врз растенија, па ако го следиме:
Ќе јадеме многу овошје, зеленчук, мешунки, јаткасти плодови и цели зрна
Ќе имаме умерени порции сирење, јајца и јогурт
Можеме да вклучиме неколку порции риба, друга морска храна и живина во нашите оброци секоја недела
Можеме да уживаме во маслиново масло и црвено вино во умерени количини
Можни придобивки за здравјето на срцето
Медитеранската исхрана има неколку клучни елементи кои можат да бидат особено корисни за кардиоваскуларниот систем:
Вклучува многу намирници кои имаат помала содржина на заситени масти, транс масти, холестерол, натриум и додаден шеќер; сепак, ако се консумираат прекумерно, овие хранливи материи може да имаат негативно влијание врз факторите на здравјето на срцето како што се тежината, крвниот притисок и нивото на шеќер во крвта
Некои од намирниците кои најмногу се истакнуваат во оваа диета, како маслиновото масло, се главни извори на мононезаситени масни киселини здрави за срцето.
Некои хранливи материи во исхраната, како што се омега-3 масните киселини, можат да помогнат во намалувањето на холестеролот и триглицеридите.
Истражување за медитеранската исхрана
Неодамнешните студии дадоа докази дека медитеранската исхрана може да помогне во спречување на CAD (коронарна артериска болест), како и подобрување на резултатите за луѓето кои веќе ја имаат оваа состојба.
Еден пример е испитувањето PREDIMED од 2018 година. Таа студија споредила две верзии на медитеранска исхрана со едноставна диета со малку маснотии (тип на диета препорачана за луѓе со CAD во последните 25 години).
ПРЕДИМЕД прв дел
Првиот дел од студијата опфатил повеќе од 7.000 луѓе кои биле изложени на висок ризик од CAD (коронарна артериска болест). Истражувачите ја следеле оваа група околу 5 години. Инциденцата на срцев удар, мозочен удар или смрт од срцеви проблеми била помала во двете групи на кои по случаен избор им била доделена медитеранската исхрана.
ПРЕДИМЕД втор дел
Вториот дел од студијата опфатил 30.000 луѓе на возраст од 55 или повеќе години. Секој субјект имал CAD или дијабетес со кардиоваскуларни компликации. Учесниците биле групирани според навиките во исхраната. Истражувачите ја следеле секоја група во просек по 56 месеци.
Луѓето кои следеле медитеранска исхрана имале значително помала инциденца на срцев удар, срцева слабост, мозочен удар или кардиоваскуларна смрт од оние кои следеле други шеми на исхрана.
Анализа на студии
Во 2019 година, група експерти дадоа увид во состојбата на истражувањето за медитеранската исхрана и ризикот од кардиоваскуларни болести. За нивниот преглед, тие анализирале нешто помалку од 50 трудови на оваа тема. Истражувачите се обиделе да дадат преглед и резиме на наодите од сите студии, како и да го истакнат она што сè уште не го знаеме. Клучните точки од нивниот преглед се следните:
Иако имало многу студии за медитеранската исхрана и срцевите заболувања, доказите се мешани.
Некои студии пронајдоа докази дека исхраната во медитерански стил може да помогне во спречување на кардиоваскуларни болести, но квалитетот на тие докази не бил секогаш силен.
Исто така, имаше многу студии кои не нашле докази дека медитеранската исхрана помогнала во спречување на кардиоваскуларни болести.
Истражувачите заклучија дека сè уште немаме доволно висококвалитетни докази за да покажеме дека постои јасна превентивна корист од медитеранската исхрана за намалување на ризикот од кардиоваскуларни болести.
Доследна примена на медитеранската исхрана
Без разлика дали сте загрижени за ризикот од CAD, веќе имате CAD или само сакате да испробате нова шема на исхрана, постојат неколку клучни чекори што можете да ги преземете за да ја следите медитеранската исхрана:
избегнувајте преработена храна
направете ја растителната храна основа на вашата исхрана (овошје, зеленчук, мешунки и цели зрна)
наместо путер и маргарин користете маслиново масло или масло од канола
ограничете го црвеното месо на еднаш или двапати месечно
јадете риба и живина најмалку два пати неделно
ако веќе пиете алкохол, размислете да уживате во чаша црвено вино за време на вечерата