Тиквичките прават чуда за срцето, штитната жлезда, варењето…

Фото: Pexels
333

Една шолја тиквички во само 36 калории содржи дури десет проценти од дневната препорачана вредност од дури пет хранливи материи – манган, витамини Ц и А, магнезиум и диетални влакна.


Омилената летна намирница со малку калории и многу вода, витамини и минерали, е меѓу најздравите намирници во светот. Но, има и ситуации кога не е за секого

Тиквичките се полни со важни витамини, минерали и антиоксиданти, имаат многу влакна, малку калории и многу вода, поради што се омилена храна во текот на летото. Тие се нарекуваат и сестрани намирници и кујнски камелеони затоа што одлично се комбинираат со безброј други намирници и можат да се користат во секој рецепт, а на интернет има речиси илјада такви кои како состојка содржат тиквички. Иако ги нарекуваме зеленчук, тие се технички овошје кое се бере и се јаде пред да биде целосно зрело.

Постојат неколку видови, а омилена е издолжената тиквичка која се појавила во италијанските кујни уште во 1600-тите, но првиот опис на производот со името „тиквички“ се појавил дури на почетокот на 1900-тите. Нутриционистичката наука работеше напорно за да извлече дури 12 здравствени придобивки што ги добиваме од јадење тиквички. Значи знаеме дека имаат висока содржина на влакна и малку калории, поради што се посакувана храна за слабеење, а поради влакната го поттикнуваат варењето. Поради изобилството на вода, тие се идеална храна во летната кујна и ги заменуваат тестенините. Само ставете ги во спирализатор, а добиените шпагети зачинете ги со маслиново масло и зачини или послужете ги со лесен сос.

Подобар вид, посилни коски
Тиквичките содржат зеаксантин и неколку други соединенија кои се важни за спречување на оксидативниот стрес. Ова, пак, може да го намали ризикот од рак. Тие се исто така богати со витамин Б6, за кој истражувањата покажаа дека може да помогне во регулирањето на гликозата во крвта, па дури и да обезбеди заштита од развој на дијабетес. Исто така, познато е дека витаминот Б6 е природен и безбеден начин за спречување на утринските мачнини. Затоа тиквичките се пожелна храна за време на бременоста.

Понатаму, соединенијата како лутеин и зеаксантин, исто така, ги штитат клетките на очите со филтрирање на брановите должини на сината светлина. Исхраната богата со овие соединенија може да го намали ризикот од развој на катаракта или други здравствени проблеми поврзани со очите.

Повеќето луѓе, кога размислуваат за храна која е добра за коските, прво помислуваат на млечни производи, а можеби и на јаткасти плодови и семки, но тиквичките се исто така вредна компонента за градење и одржување на здрави коски. Предноста на тиквичките е што обезбедуваат цел спектар на хранливи материи важни за здравјето на коските, а не само калциум. Тие се многу добар извор на магнезиум и фосфор, два минерали важни за коскената маса. Тие се и одличен извор на манган и многу добар извор на бакар, а овие два минерали учествуваат во метаболизмот на коските – изјави биологот и еден од пионерите на здравата исхрана, инаку, роден во Сплит, Џорџ Матељан, кој ги вклучи тиквичките во стоте најздрави намирници во светот.

За срцето, тироидната жлезда, простатата
Богатата и хранлива храна како што е тиквичката има уште една важна придобивка – го подобрува здравјето на срцето. Витаминот Ц, кој го има во изобилство во тиквичките, е моќен антиоксидант кој освен што помага за зачувување на клетките и ги прави поотпорни на развој на рак, благотворно делува и на срцето и крвните садови. Го штити ЛДЛ холестеролот од оксидација и на тој начин ја запира атеросклерозата. Тиквичките содржат и витамин А, кој исто така ја спречува оксидацијата на ЛДЛ холестеролот.

Тие се добар извор на магнезиум и калиум, кои помагаат во регулирањето на крвниот притисок. Покрај сето горенаведено, со конзумирање на тиквички ќе му дозволите на срцето и крвните садови да уживаат во диеталните влакна, фолната киселина, витаминот Б6, а сето тоа е неопходно за нашиот циркулаторен систем – напишал покојниот Матељан.

Една шолја тиквички во само 36 калории содржи дури десет проценти од дневната препорачана вредност од дури пет хранливи материи – манган, витамини Ц и А, магнезиум и диетални влакна. Затоа, тиквичките се одлична помош за слабеење. Полифенолите и витаминот Ц поттикнуваат подобро функционирање на тироидната жлезда и надбубрежните жлезди. Покрај сето ова, научниците на тиквичките им припишаа благотворно дејство за намалување на воспалението поради антиинфламаторните омега-3 масни киселини, зголемување на енергијата благодарение на витамините Б1 и Б2, железо и ниацин, зајакнување на имунолошкиот систем бидејќи содржат и цинк и подобар сон бидејќи содржат триптофан. Истражувањата исто така покажаа дека екстрактите од семки од тиква може да помогнат во ограничување на хиперплазијата на простатата.

Иако тиквичките се достапни во текот на целата година, врвот на нивната сезона е од јуни до август. Во тие месеци се највкусни, содржат најмногу хранливи материи и се најевтини. Патувајќи низ медитеранските земји, може да се види како овој разновиден зеленчук се приготвува на различни начини, а се става во сè – од утринска кајгана, ручек, па сè до вечера и десерт. Кифлички, сендвичи, во хумус, сос од јогурт, рижото, микс од палачинки, колач со какао, на скара, во супа, изрендан во веге плескавица, сирови во салата… нема јадења со кои не одговараат. Традиционално, во медитеранската исхрана, тие се динстаат кратко време и се зачинуваат со едноставен прелив од екстра девствено маслиново масло, сок од лимон, морска сол, црн пипер и лук. Тиквичките се исто така клучна состојка во рататуи, гулаш од зеленчук. Во кујната каде што Турците оставиле трага (поранешна Отоманска империја), тиквичките често се полнат со ориз, кромид, домат, а понекогаш и со месо и ова јадење се нарекува „долма“. Популарен е и „кавијарот од тиквички“ (во Русија и Украина), намаз од печени тиквички, моркови, кромид и паста од домати.

Стапици што ги кријат тиквичките
Сè попопуларно е да се користат тиквички како замена за тестенини или други јаглехидрати, што е особено добро за дијабетичарите и оние кои се на кето диета. Не го покачува шеќерот во крвта и го намалува бројот на калории по оброк, но замката може да се скрие доколку користите сосови богати со калории и масти. Затоа, на оние кои се на диета им се советува да јадат помалку калорични сосови.

Кога се горчливи, не ги јадете сирови. Тиквичките повремено содржат токсични кукурбитацини, кои ги прават горчливи (како тиквите и краставиците) и предизвикуваат пречки во варењето. Градинарските тиквички имаат ниски нивоа на токсини и се безбедни за јадење, но украсните тикви може да имаат високо ниво на кукурбитацин и можат вкрстено да ги оплодуваат јадливите, така што секое такво семе што градинарот го користи за одгледување храна следната сезона може потенцијално да произведе горчлив и токсичен зеленчук. Сувото време или неправилното наводнување исто така може да придонесат за формирање на токсини.

Друга потенцијална причина за загриженост е тоа што алергиите на тиквички се изненадувачки чести. Тиквичките (како и лубениците и бананите) често доаѓаат во вкрстена алергија, што значи дека луѓето кои се алергични на амброзија треба да ги избегнуваат. Најчестите симптоми кои можат да се појават се гадење и дијареа и влошени симптоми на алергиски ринитис бидејќи имунолошкиот систем ги „меша“ протеините од храната со полен. Поради ова, оние кои страдаат од алергија на полен имаат поголеми шанси да развијат алергија на сиров зеленчук, овошје и јаткасти плодови. Но, добрата вест е дека повеќето алергенски протеини од овошјето и зеленчукот може да се уништат со готвење.

Оние кои се повеќе склони да развијат непријатни несакани ефекти после сиров зеленчук, повеќе ќе уживаат во варените тиквички. Тиквичките содржат целулоза, еден вид нерастворливи влакна. Ова нема да биде проблем за повеќето, но можеби е за оние на кои тиквичките им предизвикуваат надуеност. И за оние кои страдаат од синдром на нервозно дебело црево, премногу нерастворливи влакна може да предизвикаат проблеми во гастроинтестиналниот тракт. Кога јадете сирови тиквички, бактериите во цревата се хранат со целулозата и заедно со ензимите, помагаат да се разградат, но ослободуваат метан, што потоа може да предизвика надуеност или гасови. Но, имајте на ум дека со готвењето зеленчукот станува полесно сварлив.